Ong vò vẽ là loài côn trùng thuộc họ Vespidae, có vai trò quan trọng trong hệ sinh thái như thụ phấn cho cây cối, đồng thời cũng giúp kiểm soát các loài sâu bọ gây hại. Tuy nhiên, với bản tính hiếu chiến và khả năng gây nguy hiểm cho con người, ong vò vẽ thường khiến nhiều người cảm thấy e dè. Một câu hỏi thường được đặt ra là liệu ong vò vẽ có bỏ tổ của chúng hay không, và nếu có thì lý do gì khiến chúng làm vậy? Hãy cùng tìm hiểu về hành vi này của loài ong vò vẽ qua bài viết dưới đây.
1. Tổ ong vò vẽ – Cấu trúc và vai trò
Tổ ong vò vẽ là nơi sinh sống và phát triển của loài ong này, thường được xây dựng ở những vị trí cao, kín đáo và ít bị quấy rầy như trên cây cao, trong các khe đá, hay các hốc tường của nhà cửa. Tổ ong vò vẽ được làm từ một loại giấy tự nhiên mà ong tạo ra bằng cách nhai vỏ cây và các sợi thực vật khác. Tổ ong có cấu trúc gồm nhiều tầng, mỗi tầng chứa các ô nhỏ dùng để ong chúa đẻ trứng và ong thợ nuôi dưỡng ấu trùng.
2. Ong vò vẽ có bỏ tổ không?
Câu trả lời là có, ong vò vẽ có thể bỏ tổ trong một số tình huống nhất định. Tuy nhiên, đây không phải là hành vi thường xuyên mà là một phản ứng đối với một số yếu tố môi trường hoặc sinh lý.
a. Khi tổ bị phá hoại
Ong vò vẽ là loài côn trùng rất bảo vệ tổ của mình. Khi cảm thấy tổ bị đe dọa, chẳng hạn như bị con người hoặc các động vật khác xâm nhập, chúng sẽ tấn công để bảo vệ. Tuy nhiên, nếu tổ bị phá hoại nghiêm trọng, ong vò vẽ có thể rời bỏ tổ để tìm nơi an toàn hơn. Điều này thường xảy ra khi tổ bị phá hủy bởi những yếu tố bên ngoài mà ong không thể khắc phục được.
b. Sự thay đổi của mùa
Ong vò vẽ thường rời bỏ tổ vào cuối mùa thu, khi chu kỳ sinh sản kết thúc. Trong những tháng mùa đông, ong vò vẽ không sống lâu như ong mật. Các con ong thợ và ong chúa sẽ chết hoặc di cư đi tìm nơi trú ẩn khác. Tuy nhiên, tổ ong vò vẽ sẽ không bị bỏ hoang hoàn toàn cho đến khi mùa đông đến gần. Trong khi đó, ong chúa có thể tìm kiếm một tổ mới hoặc hibernation (ngủ đông) cho đến khi thời tiết ấm áp trở lại.
c. Môi trường sống bị thay đổi
Ong vò vẽ rất nhạy cảm với môi trường sống của mình. Nếu môi trường bị ô nhiễm hoặc bị xáo trộn quá nhiều, chẳng hạn như trong các khu vực xây dựng, ô nhiễm không khí hoặc sự xâm lấn của các loài động vật khác, ong vò vẽ có thể cảm thấy không an toàn và quyết định rời bỏ tổ để tìm một nơi khác ổn định hơn. Việc mất đi nguồn thức ăn, như mật hoa và côn trùng, cũng có thể khiến ong vò vẽ phải bỏ tổ để di chuyển.
3. Vì sao ong vò vẽ không bỏ tổ dễ dàng?
Ong vò vẽ là loài côn trùng rất trung thành với tổ của mình. Mặc dù có thể bỏ tổ trong những tình huống nguy cấp, nhưng chúng rất ít khi làm vậy nếu tổ của chúng không gặp phải những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến sự sống còn. Hành vi này cũng liên quan đến bản năng sinh tồn và bảo vệ đàn của ong vò vẽ. Tổ ong vò vẽ không chỉ là nơi trú ẩn, mà còn là một phần không thể thiếu trong quá trình sinh sản và phát triển của loài ong này. Một khi đã xây dựng tổ, ong vò vẽ sẽ dành rất nhiều công sức để bảo vệ và duy trì sự ổn định của tổ cho đến khi đạt được mục đích sinh sản của mình.
4. Ong vò vẽ và sự phát triển bền vững
Ngoài các yếu tố về hành vi và sinh lý, việc ong vò vẽ có bỏ tổ hay không cũng phần nào phản ánh sự thay đổi trong môi trường sống của chúng. Các nghiên cứu gần đây cho thấy, khi môi trường sống bị xáo trộn do con người gây ra, các loài côn trùng, trong đó có ong vò vẽ, phải đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng. Việc bảo vệ môi trường và duy trì hệ sinh thái là điều rất quan trọng để không chỉ bảo vệ ong vò vẽ mà còn bảo vệ các loài sinh vật khác, tạo nên sự cân bằng trong tự nhiên.
Tóm lại, ong vò vẽ có thể bỏ tổ trong những tình huống đặc biệt, như khi tổ bị phá hoại hoặc môi trường sống thay đổi. Tuy nhiên, hành vi này không phải là phổ biến và ong vò vẽ thường cố gắng bảo vệ tổ của mình. Việc duy trì môi trường sống trong lành và bảo vệ các loài động vật, bao gồm ong vò vẽ, là trách nhiệm của chúng ta để giữ gìn sự phát triển bền vững của hệ sinh thái.